Phạm Duy

Vài cảm nhận về ca từ của Phạm Duy - Nhạc Phẩm Quê Nghèo

Hoàng Lan Chi

Tôi yêu dân ca và tinh ca của Phạm Duy. Với tôi, không ai viêt dân ca hay hơn Phạm Duy. Nhưng xin đuợc mở dấu ngoặc, tôi không muốn đưa con nguời vào tác phẩm. Tôi xin đuợc tách rời đời sống bình thuờng của một tác giả -- nhất là một nhạc sỹ hay thi sỹ -- ra ngoài tác phẩm của họ ! Tôi có thể không thích một thi sỹ nào đó về tư cách hay đạo đức nhưng không vì thế mà tôi chối bỏ thơ của họ nếu đó là thơ hay.

Môt trong những bản nhạc vê quê hưong hay nhất là Quê Nghèo Có lẽ quê của chúng ta đa số là nghèo. Nhất là vào những thửa xa xưa. Khi chiến tranh còn đang tiếp diễn. Khi nô lệ còn đang ngự trị . Nếu tả quê nghèo thì hẳn là môt em bé nào đó chỉ viết đuợc : quê tôi nghèo lắm toàn nhà gianh vách đất, quanh năm thiếu ăn. v.v…

Quê Nghèo
Nhạc và lời: Phạm Duy
Trình bày: Thái Thanh


Xem tiếp...

Nhạc sĩ Phạm Duy: những bộc bạch cuối đời

Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2012-06-23



Nói đến nhạc sĩ Phạm Duy, hình như bất cứ một người Việt Nam nào trên bốn mươi tuổi không ai là không ít nhất đôi lần nghe và yêu nhạc của ông.


Nhạc sĩ Phạm Duy chụp tại một ruộng lúa ở vùng Lạng Sơn năm 2007.
Photo courtesy of Phạm Duy 2010.

Trên một ngàn ca khúc của ông sáng tác trong gần 3/4 thế kỷ là minh chứng hùng hồn nhất cho một tài năng âm nhạc Việt Nam. Nếu nói ông là cây cổ thụ trong khu vườn âm nhạc Việt cũng không có gì quá đáng, bởi những giá trị của các tác phẩm ông sáng tác đã được xác định từ nhiều chục năm qua.

Xem tiếp...

Dị Khúc của Phạm Duy và Bích Khê

Nguyễn Khắc Ngân Vi
20.6.2012

Sinh thời, Phạm Duy chưa từng gặp Bích Khê. Vậy mà, nhạc sĩ tài hoa này cứ khăng khăng xem thi sĩ bạc mệnh ấy là tâm giao. Thế mới thấy, tri kỷ đôi khi không hẳn cần đến một tiếng đàn.


Ảnh: Đình Dzũ

Chào nhạc sĩ Phạm Duy. Dị khúc Bích Khê - tên mà ông đặt cho CD mới nhất của mình có ý nghĩa gì ạ?

- Tôi chọn ra 10 bài thơ của thi sĩ Bích Khê để phổ thành nhạc và đặt tên là Dị khúc Bích Khê. "Dị" ở đây vừa mang nghĩa bình dị, vừa là quái dị. Có rất nhiều bài thơ của Bích Khê làm người ta tưởng có gì đó quái dị, nhưng thật ra nó rất bình dị và ngược lại. Bích Khê làm thơ theo lối gán ghép, tượng trưng nên phải tinh tế lắm mới hiểu được ý thơ của ông ấy. Thơ Bích Khê nói nhiều đến tính dục. Hơn bảy chục năm trước mà dám nói về những điều bị coi là cấm kỵ như thế, Bích Khê không "dị" chứ là gì nữa?

Xem tiếp...

Nhạc sĩ Phạm Duy: Không sáng tác, tôi sống có nghĩa gì…

An Vũ
29.5.2012

(TT&VH) - Khán phòng Bảo tàng Lịch sử Quốc gia chật nêm người trong buổi ra mắt CD Trường ca Hàn Mặc Tử của nhạc sĩ Phạm Duy cuối tuần qua, nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của thi sĩ này.

Nhạc sĩ Phạm Duy mặc áo vest xanh lá cây trông thật nổi bật, ngồi đọc những dòng tự giới thiệu tác phẩm của mình bằng giọng trầm ấm khỏe khoắn đầy diễn cảm. Có lúc trong lòng như đang tràn đầy cảm hứng, ông run run rời khỏi cái ghế mây, đứng lên làm các động tác biểu diễn theo giai điệu nhạc và minh họa lời ca.

Nhạc sĩ Phạm Duy trong buổi ra mắt Trường ca Hàn Mặc Tử tại HN
Nhạc sĩ Phạm Duy trong buổi ra mắt Trường ca Hàn Mặc Tử tại HN

Xem tiếp...

Nhận Diện Về Một Con Người Nghệ Sĩ

Đại Ngàn
25.4.2012



Nhạc sĩ danh tiếng Phạm Duy là con của nhà văn được nhiều người biết đến Phạm Duy Tốn, điều đó cho thấy đây cũng là trường hợp gà nòi. Phạm Duy từ 13 tuổi đã lang bạc đây đó ngoài đời, điều đó đã cho thấy tính chất nghệ sĩ có hơi bạt mạng của ông, và cũng cho thấy ông không phải là người ưa khuôn khổ, ưa học hành theo cách bình thường. Song với sở học có thể nói chưa có gì gọi là đạt, các dòng nhạc và ca từ Phạm Duy viết ra đều mang tính chất là người hiểu biết, trí thức, điều ấy cho thấy người nhạc sĩ là người có tri thức và có tài năng văn hóa thật sự. Tài là cái gì không phải hoàn toàn rèn luyện mà có được, cái bản chất bẩm sinh đó ở Phạm Duy chính là một điều quý như thế. Có thể nói tính cách của Phạm Duy là người nhạc sĩ, người nghệ sĩ của nhân dân, của quần chúng. Các nhạc phẩm của ông luôn có tính dân ca, tính trữ tình dân dã hoàn toàn phản ảnh điều ấy. Ông là người có tài thật sự, một bài nhạc có thể làm trong năm mười phút chỉ là chuyện bình thường, cũng chẳng khác gì những nhà thơ, những họa sĩ có tài cũng như thế. Tức đặt bút là thành nhạc, đặt bút là thành thơ, đặt bút là thành tác phẩm hội họa mà chẳng phải mất công hoặc bận tâm gì nhiều.

Xem tiếp...

“Tạ ơn đời” của Phạm Duy ra mắt khán giả Đà Nẵng

Công Bính
8.12.2011

(Dân trí) - Tối 7/12, nhà hát Trưng Vương với 1.200 ghế ngồi đã chật kín khán giả Đà Nẵng lần đầu tiên thưởng thức đêm nhạc duy nhất của nhạc sĩ Phạm Duy được tổ chức với chủ đề Tạ ơn đời.

Trong dịp này, khán giả Đà Nẵng đã được các ca sĩ như Duy Quang, Tuấn Ngọc, Elvis Phương, Đức Tuấn, Thanh Thúy... trình bày hơn 20 bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Phạm Duy đã đi vào lòng người như Tạ ơn đời, Hoa rụng ven sông, Nha Trang ngày về, Nụ tầm xuân, Hẹn hò...

Nhạc sĩ Phạm Duy tên thật là Phạm Duy Cẩn (SN 1921) được xem là một trong những nhạc sĩ lớn của nền tân nhạc Việt Nam với số lượng sáng tác đồ sộ lên đến hàng trăm bài. Ông viết rất nhiều thể loại, trong đó có những bài đã quen thuộc với công chúng yêu âm nhạc.

Xem tiếp...

Phổ Thơ Lưu Trọng Lư

Phạm Duy

Tôi yêu thơ của thi sĩ Lưu Trọng Lư từ hồi nào không biết, nhưng tôi chọn một bài thơ tiêu biểu nhất của anh là TIẾNG THU để phổ thành ca khúc ngay từ năm 1945, bài này coi như là một bài hát đầu tay, vì nó mới chỉ là bài ca thứ 5 trong đời tôi.

Em không nghe mùa Thu
Dưới trăng mờ thổn thức
Em không nghe rạo rực
Hình ảnh kẻ chinh phu
Trong lòng người cô phụ...

Ngay sau đó, tôi bỏ qua một bên "nhạc lãng mạn" để đi kháng chiến tại vùng nông thôn, đẻ ra một số bài ca "hiện thực xã hội", và chỉ khi tôi trở về thành phố thì tôi mới có cơ hội soạn lại "nhạc tình tứ". Hành nghề tại phòng trà, tôi cần có bài hát để mời khán giả hát theo, tôi bèn phổ bài thơ VẦN THƠ SẦU RỤNG, bài này có những đoạn hát : "quay đều, quay đều, quay đều" hát sau câu "năm năm tiếng lụa se đều, trong cây gió lạnh đưa vèo"... gợi được cử chỉ của một cô gái quay tơ, làm tăng tính chất lãng mạn của thơ Lưu Trọng Lư :

Vầng trăng từ độ lên ngôi
Năm năm bến cũ em ngồi quay tơ...

Xem tiếp...

Tìm hiểu nghệ thuật sáng tác nhạc qua ca khúc "Hoa Rụng Ven Sông" của nhạc sĩ Phạm Duy

Học Trò
25.5.2007

Không có sáng tạo đích thực nào mà không phải làm việc khổ nhọc.[1]
Johannes Brahms

Trong một lần nghe nhạc phẩm "Hoa Rụng Ven Sông" (HRVS) do ca sĩ Ý Lan trình bày với phần hoà âm của nhạc sĩ Duy Cường, tôi nảy ra ý định tìm nguyên bản bài thơ của thi sĩ Lưu Trọng Lư. Tôi muốn tìm hiểu xem nhạc sĩ Phạm Duy (PD) đã thay đổi những gì từ bài thơ để tạo thành một ca khúc "rất du dương" (chữ PD dùng trên bản nhạc - music sheet khi ghi chú cách trình bày ca khúc). Tưởng như "Hoa Rụng Ven Sông", vốn dĩ đã rất liền lạc và rất thơ, có lẽ theo sát nguyên bản thơ của nó.

Sau một hồi tìm kiếm (trên trang nhà Đặc Trưng http://dactrung.net/tho ), bài thơ đó cũng hiện ra, nhưng dưới tựa đề là "Còn Chi Nữa." Người viết hoàn toàn ngạc nhiên khi thấy bài thơ này lại theo thể thơ năm chữ, khác hẳn với lời nhạc gồm ba khổ thơ, mỗi khổ có bốn câu, và mỗi câu có tám chữ. Người viết bèn nảy ra ý nghĩ là sẽ để thêm thời gian nghiền ngẫm và viết xuống xem nhạc sĩ đã chuyển đổi như thế nào từ thơ sang lời nhạc. Đồng thời, tôi cũng muốn tìm hiểu về mặt nhạc thuật xem nhạc sĩ đã khai triển nét nhạc thế nào, qua đó học hỏi thêm về cách viết một ca khúc ra sao. Nói gọn lại là người viết muốn dùng HRVS như một "study case" (bài tập nghiên cứu) [2]. Chính vì với tinh thần của một học trò tìm hiểu cách sáng tác nhạc, muốn chia xẻ những gì thu lượm được, chứ hoàn toàn không phải dưới cặp mắt của một người phê bình âm nhạc, người viết xin gửi đến các bạn tiểu luận này.

Xem tiếp...

Những bóng hồng trong thơ nhạc[5]: Những kỷ vật “Nghìn trùng xa cách”

Hà Đình Nguyên
12.11.2011

Phạm Duy là một trong những nhạc sĩ sáng tác tình khúc hay nhất của âm nhạc Việt Nam. Khi ở vào ngưỡng tuổi... U.100, nhạc sĩ thừa nhận rằng mình là người "nghiện yêu", mỗi tình khúc đều liên quan đến một cuộc tình.

Đọc hồi ký của ông (4 tập), mới vỡ ra nhiều điều trong tình trường của Phạm Duy. Điều thú vị là người đưa ra lời khuyên "Muốn biết Phạm Duy yêu như thế nào, những người phụ nữ đó là ai thì nên đọc Hồi ký Phạm Duy" lại chính là ca sĩ Tuấn Ngọc (con rể của nhạc sĩ Phạm Duy). Đó là vào tối 5.10.2011 trong buổi dạ tiệc mừng sinh nhật lần thứ 91 của nhạc sĩ, được tổ chức tại tư thất của ông bà Lê Thành Ân - Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.HCM để chào mừng nhạc sĩ James Durst từ Mỹ sang Việt Nam thăm nhạc sĩ Phạm Duy. Đêm đó đứng trước mặt ông bố vợ chỉ cách hai bước chân, Tuấn Ngọc thủ thỉ, tâm sự, đôi khi hóm hỉnh - như khi nói về bài hát Tình kỹ nữ: "Tôi chưa có kinh nghiệm về cái thú "kỹ nữ" mà bây giờ người ta gọi là... "bia ôm", nhưng hồi ấy, mới 25 tuổi mà Phạm Duy đã viết ra những câu như thế này "Ta ôm người đẹp trong tay, bên nhau mà lòng xa vắng. Ta nâng niu làn dư âm của khách năm xưa yêu nàng..." thì đó không phải là cái hời hợt của đám thanh niên "ăn bánh, trả tiền" nữa rồi, mà là vượt thoát ra khỏi cái tầm thường. Con nói thế đúng không bố?". Phạm Duy chỉ cười rung mái đầu bạc trắng với những lọn tóc xoăn...
 

Xem tiếp...

Hương Ca, xuân mới của Phạm Duy

Lê Hữu
13.11.2007

"Xuân hồng, có chàng tới hỏi,
'Em thơ, chị đẹp em đâu?...'"

Sau cùng thì "Tình Sầu", bài thơ cũ với những câu thơ thật là đẹp của Huyền Kiêu, bài thơ sau bao năm tưởng bị lãng quên, đã được chiếc đũa thần của nhà phù thủy âm thanh chạm tới và đã bước ra khỏi những trang thơ tiền chiến để hóa thành một trong những bài "hương ca" mới nhất của Phạm Duy.

Bài thơ "bị lãng quên" ấy, cùng với những bài thơ khác là hương là hoa của đất nước, những bài thơ của các thi sĩ già, trẻ thuộc những thế hệ khác nhau, cũng đã được nhạc sĩ Phạm Duy chắp cho những đôi cánh nhạc, và khoác cho tên gọi là "Những Bài Hương Ca".

Hương ca và tình ca quê hương

Sao gọi là "hương ca"? "Hương ca" hiểu theo nghĩa nào? "Hương ca" là dòng nhạc tiếp nối của những bài tình ca quê hương trước năm 75? "Hương ca" bây giờ và những bài tình ca quê hương ngày trước khác nhau ra sao?

Xem tiếp...

Lời Bàn Mới

  • CÒN THOÁNG CHIÊM BAO
    Lâm Nguyễn 24.02.2024 17:12
    Cảm ơn admin đã tải lên album này, chiếc cầu nối đưa tôi biết đến ngôn từ và giai điệu tuyệt đẹp của ...
     
  • LỜI RU TRONG MƯA
    Thông-Tin 08.09.2023 11:49
    Đã sửa, giờ nghe được rồi.
     
  • LỜI RU TRONG MƯA
    2gether 06.09.2023 22:30
    Hi Admin Album này không nghe được.... Plz......
     
  • TÌNH KHÚC NGÔ THỤY MIÊN
    Thông-Tin 25.08.2023 18:23
    Cám ơn bạn. Lỗi đã sửa, album giờ nghe được hết .
     
  • PHẠM MẠNH CƯƠNG 18
    Thông-Tin 25.08.2023 18:21
    Cám ơn bạn đã cho hay . Bài này không có mp3 .

Đăng Nhập/Xuất