2004
Có lẽ tôi chỉ là một người " đi chậm " so với " thời cuộc " khi nhắc lại CD Tình Bỗng Khói Sương của nhạc sĩ Phạm Anh Dũng mà trong đó là trọn vẹn 10 bài thơ của nhà thơ Phạm Ngọc được phổ thành nhạc từ năm 2002 .
 |
|
10 Bây giờ là năm 2004 , tôi mới cầm bút viết những dòng này , có thể là muộn... so với những người đã được nghe, nhưng sẽ là không muộn ( với những người chưa từng được nghe ) . Đối với những người như chúng tôi , ở một nơi khá đông người Việt sinh sống nhưng thật ... xa nơi phát hành CD thì qủa thực CD Tình Bỗng Khói Sương cho đên giờ phút này, vẫn còn là rất mới .
Sở dĩ cho tới lúc này tôi mới viết cảm nghĩ của mình , cũng bởi là vì , tuy CD được phát hành từ lâu , nhưng tôi không có CD gốc trong tay mà phải chờ đến khi CD được bỏ lên mạng , tôi nhờ nhiều người giúp đỡ để có thể thu hết hoàn chỉnh vào CD cho riêng mình .
Tôi chỉ muốn nhắc lại một chút về ngày ấy ... Khi tôi mới làm quen với trang web Đặc Trưng , chân ướt chân ráo tham dự , tôi có biết nhạc sĩ Phạm Anh Dũng qua bài Quỳnh ... ( cũng phổ từ thơ ra và trong một lúc ... tôi còn dám cả gan " họa " tặng lại anh bài thơ ấy ... Tôi bắt đầu đi tìm hiểu về người nhạc sĩ này qua những bản nhạc , lời thơ anh đưa lên ... Thật bất ngờ khi một lần tôi " tò mò ".
- Thế anh Phạm Anh Dũng làm nghề gì chính ? nhạc sĩ ư ?
- Không đâu ND , anh ấy là Bác Sĩ - ND phải gọi bằng " chú " đó vì ... lớn tuổi rồi .
( người bạn trả lời )
Tôi bật cười câu " chú " ngồ ngộ mà người bạn nói . Nhưng lại thật sửng sốt khi biết nghề chính của anh , người đời vẫn dành cho 5 chữ trân trọng " Lương Y Như Từ Mẫu " khi nhắc đến - ( không biết 5 chữ đó xuất xứ của ai .. mà quan trọng gì là của ai ) nhưng với tôi đó là câu nói hay để chỉ những người làm nghề cứu người .
Vâng , một bác sĩ ( tôi không muốn gọi anh là người áo trắng ) mà chỉ muốn gọi anh bằng đúng từ đúng chữ của nghề nghiệp chính anh đã , đang làm ... Một bác sĩ - mà có một số lượng văn , thơ , nhạc đồ sộ thật khâm phục . Tôi không trò chuyện với anh bao giờ , vì thế những gì tôi viết chỉ là cảm nhận riêng tôi trên con đường theo ... và nghe nhạc anh .
Nhạc Phạm Anh Dũng - nhiều lần tôi tự hỏi , đó có phải là sản phẩm của trí tuệ , của tình cảm không ? Vâng - có đấy nhạc của anh thanh cao , tinh khiết và đôi khi mơ hồ . Nó ảo diệu như một làn sương mai và đẹp như những giọt nước mắt của những người ... lớn tuổi . Có thể tôi hơi ví von mà nói vậy . Nhưng mà , tôi đã nghĩ như thế . Bởi vì với nghề nghiệp của anh ... có điều gì ? Hạnh phúc hay đau khổ mà anh chưa từng gặp đâu .Và âm nhạc của Phạm Anh Dũng là như thế ... hàng chuỗi âm thanh ... lúc bập bùng , lúc thánh thót bỗng trở nên mê hoặc đến lạ thường . Từng giọt , từng giọt nhạc của anh ngấm vào tâm hồn tôi , và ngấm cả vào tâm hồn những người đang nằm trên giường bệnh chịu đựng những cơn đau thể xác , có thể ngày mai họ sẽ còn , có thể ngày mai họ vĩnh viễn ra đi ... Cứ thế âm nhạc Phạm Anh Dũng được tôn vinh , vượt qua cả giá trị thuần túy đời thường để chảy vào hồn người với tất cả những gì Anh - và những người làm thơ được anh phổ nhạc dẫn dắt .- Phải chăng đó là sự đồng cảm giữa anh và người làm thơ ? ( điều này có lẽ rất hiếm xảy ra ). Vâng , những bản nhạc của anh với chúng tôi ở đây nói chung và với riêng tôi thật quá đỗi ngọt ngào , nó chảy vào tâm khảm từng người , nó xoa dịu nỗi đau và làm thăng hoa những tâm hồn khắc khoải giữa cuộc đời rộng lớn . Nhạc của anh cũng như nghề nghiệp của anh trọn vẹn trong hai chữ " nhân ái " ... Phần lớn những ca khúc của anh dành cho thiên nhiên cho con người ... Cho nên những cảm xúc trong anh trở thành thơ , giấu kín tâm tình của anh để rồi bằng âm nhạc đã bay lên , đã ngân nga hiện hữu trọn vẹn và đầy đủ những suy cảm của anh . Vậy nên tôi thật sự ngạc nhiên khi trong âm nhạc của anh lại thấm đượm tính trữ tình , lãng mạn và lời ca giàu chất thơ , hàm súc những ý tưởng sâu sắc của anh như thế .
Bây giờ , tôi muốn trở lại với CD Tình Bỗng Khói Sương . Tôi đã nghe , những bài hát trong đó không biết bao nhiêu lần, kể từ ngày có riêng CD tự làm ấy ... Có những bản tôi đã thuộc lòng , đôi khi còn hát khe khẽ theo nữa . Có lẽ vì trong đó có giọng ca của ca sĩ Bảo Yến .. người mà tôi biết đã từ lâu , dạo Bảo Yến mới từ Cần Thơ lên Sài Gòn và suốt ngày xuất hiện trên ti-vi cùng em gái là ca sĩ Nhã Phương . Các bạn đừng cười tôi , nếu tôi thành thật nói rằng ... tôi cũng từng " chạy " theo sô diễn của Bảo Yến khi ấy chỉ để .. nghe không thôi - Giọng ca của Bảo Yến vẫn là một giọng ...lạ ... khó bắt chước mà khi nghe bất cứ bài hát nào thì tôi cũng dường đều bắt gặp chính tôi trong đó ...
Ở CD Tình Bỗng Khói Sương , tôi lại lần nữa gặp Bảo Yến mà tôi thích dạo nào ... Với lời thơ Phạm Ngọc ...
Nhắc đến nhà thơ Phạm Ngọc , tôi cũng không hề biết anh, cũng chưa trò chuyện cùng anh bao giờ như với nhạc sĩ Phạm Anh Dũng ... Tôi chỉ theo anh ... theo dòng thơ của anh mà tôi thường cho là lạ , nhưng da diết , thắm thiết , xót xa , huyền bí nhưng cũng tươi sáng chưá đầy nhạc tính ... Những ngôn từ anh viết là mới là thật tình cảm . Mà nét đặc sắc ấy tôi chỉ tình cờ phát hiện ra khi vô tình lang thang net và đọc bài phỏng vấn về anh của chị Hương Kiều Loan, thơ Phạm Ngọc ... Có lẽ cũng là một hiện tượng lạ như anh trả lời phỏng vấn là " mê Triết hơn thơ " . Lạ hơn nữa và cũng là một bất ngờ khá thú vị khi anh Phạm Ngọc là một nhà hoá học ....Lẽ ra thì thơ anh sẽ chỉ có những hiện tượng ... " hoá học " thôi chứ ... Nhưng không - mặc dù thơ ca không là sự nghiệp của anh . Những vần thơ anh viết dường như chỉ dành cho những người thân chứ không phải gọt rũa đem đăng báo có lẽ vậy nên thơ anh mang tính chân thật của cảm xúc , tạo nên một vẻ hấp dẫn riêng như nhạc Phạm Anh Dũng chăng ? Với tôi , có lẽ thơ của anh là nỗi giải tỏa và thư giãn của một nhà làm khoa học đó là nét đáng yêu nhất của riêng anh . Tình Bỗng Khói Sương là nhạc phổ nguyên vẹn từ thơ Phạm Ngọc . Có lẽ chỉ đọc qua tựa đề thôi bạn hay tôi sẽ cảm thấy qua những bài thơ ấy tác giả muốn ghi lại một cảm xúc gì thật thanh khiết để dành riêng cho mình cho người thân khỏi quên đi, phai nhạt mất chăng? Nhưng Tình Bỗng Khói Sương đã từng làm tôi trăn trở trong mối liên hệ của nhạc sĩ và nhà thơ ... cả hai người Anh - Bác sĩ Phạm Anh Dũng và Anh - nhà hoá học Phạm Ngọc đều đến với nghệ thuật này bằng ... tay trái , đều có mối giao cảm tuyệt vời giữa một bác sĩ phổ nhạc và một nhà hoá học làm thơ ... Giữa hai người có lẽ phải có mối tương quan đồng điệu lắm mới có thể để lại một CD đáng nhớ đáng nghe, nghe bao nhiêu cũng không chán như vậy. Với tôi Tình Bỗng Khói Sương có lẽ một thành công nhất của nhạc sĩ Phạm Anh Dũng ( rất xin lỗi nhạc sĩ Phạm Anh Dũng về quan điểm này ) nhưng tôi đã " trót "" nghĩ vậy . Bởi những ca từ , những giai điệu trong suốt 10 nhạc phẩm thật sự là ấn tượng và lay động lòng người . Họ đã là dấu + ( cộng ) của nhau giữa nhạc và thơ ... phải chăng sức thu hút , thuyết phục trong CD này chính là vì những yếu tố đó tạo thành để chúng ta có thể nghe liền một lúc 10 bài liên tục .
Chúng ta hãy nghe bắt đầu từ "Tình Bỗng Khói Sương":
"Một ngày tình bỗng khói sương
Tôi về gom chút tàn hương cuối trời
Hồn sầu mộng giấc chơi vơi
Tàn canh quạnh vắng Trăng rời phố khuya"
Được ca sĩ Bảo Yến trình bày, có biết bao nhạc sĩ , hay nhà thơ cũng viết về Tình ... Nhưng tình đang yên đang lành bỗng trở thành " khói sương " Tôi không dám hỏi cả nhạc sĩ lẫn nhà thơ câu hỏi vì sao lại " tình bỗng khói sương " làm tựa chính của CD mà tôi chỉ cảm nhận xuyên suốt bài thơ nhạc ấy là một sự rung động rằng tình yêu không phải đẹp và thơ mộng như tôi nghĩ. Người ta xem tình yêu như trò đùa chơi, thích thì giữ,không thích thì bỏ đi không hề tiếc nuối. Giữa xã hội bây giờ,tình yêu không còn là một thứ tình cảm thiêng liêng và đẹp đẽ như mọi người vẫn thường tưởng tượng. Có mấy ai giữ mãi lời thề với người mình yêu? Có mấy ai ngăn cản được trái tim mình trước một hình bóng mới lạ? Có ai chờ được một người suốt cả cuộc đời? Hay người ta chỉ đến với nhau vì tiền,vì danh vọng hay lợi dụng nhau để thoải mãn mục đích? Có đôi khi tôi giật mình ngồi lại,cố thoát ra khỏi cái thế giới ồn ào bên ngoài để cố nhận ra xem mình đang sống giữa thế giới như thế nào đây? Một thế giới sống với nhau bằng sự giả tạo và lừa dối, một thế giới sống bằng sự ganh ghét và đố kị. Và chính dòng đời , dòng người sẽ biến trái tim thành sỏi đá , xây dựng lên một bức tường thành để cuối cùng " gom chút tàn hương cuối đời " với nỗi niềm cô đơn bởi không quên đuợc mối tình. Hơn ai hết có lẽ tôi cũng hiểu Bảo Yến khi trình bày thành công ca khúc này đến mức độ nào. Vâng, đó là tiếng lòng của ca sĩ Bảo Yến .
Chập chùng thôi, với " Vàng Thu Ta Mất Nhau " một chút âm hưởng khiến tôi liên tưởng đến " Chiếc Lá Thu Phai " của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Tất nhiên , hai ngôn từ khác hẳn nhau , nhưng tâm sự thì cũng như nhau khi với Trịnh Công Sơn là
" Người đâu mất người ...về bên núi đợi
Ngậm ngùi ôi đá cũng thương thay "
thì Phạm Ngọc , Phạm Anh Dũng là
"Em đi về mùa lá đổ
Tôi ngồi ôm nỗi đau
Xa rồi con phố nhỏ
Vàng thu ta mất nhau"
Vâng , em đến , con tim tôi đổi thay , em đi con tim tôi đau xót tác giả mượn muà thu mà gửi gắm nỗi niềm ước mơ, trái ân tình mãi ngát hương ấy để khi người bội ước quay đi thì còn lại vẫn mình ta nơi đây . Tất cả chỉ còn là nỗi đau của ngày hôm qua , chỉ là giọt nước mắt muộn giữa muà thu và không thể xoa dịu nỗi đau trong ai .
Với "Phiến Đá Buồn" Phạm Ngọc - Phạm Anh Dũng và ca sĩ Bảo Yến lại dẫn dắt người nghe trở về trái tim rất thực trong từng người .
" Ta phiến đá buồn
Em cơn mưa nhỏ
Rơi từng giọt nhẹ
Gõ đời ta đau,
Ta là lữ khách
Lạc bước rừng sâu
Đông, Tây, Nam, Bắc
Hướng nào? Về đâu?,
Ta phiến đá buồn
Phủ kín rong rêu
Em cơn mưa nhỏ
Rơi xuống một chiều ..."
Mỗi người sống trên cuộc đời này cần gì cho tháng này trôi qua, một bờ vai thật dịu dàng và nhẹ nhàng luôn chở che những khi mưa gió, một ánh mắt luôn biết cảm thông và luôn biết sẻ chia những lời ai kia chưa nói, một cánh tay luôn luôn biết nâng đỡ những vấp ngã trên đường dài, Và tình yêu đến nhẹ nhàng như" mưa " để rồi tồn tại vĩnh hằng trong tâm hồn nhau, rất thật , rất đời thường trong từng cuộc tình . dù có là " về đâu " giữa bốn hướng khi tình đã xa , khi chỉ con một bàn tay , một lời ca chưa kịp hát , một cung nhạc dang dở phủ kín " rong rêu " thì cũng vẫn mãi là " Em - Anh " đến trong một chiều để nhớ mãi khôn nguôi . Những lời nhạc có một chút gì như đối thoại , như tự sự với chính bản thân chứ không với một ai khác dù ngôi thứ hai luôn là " em ". Cuộc đời ngày càng trở nên quá phức tạp. Và cái cảm giác không có ai để mà tin tưởng tuyệt đối chắc hẳn đều đã từng hiện diện trong mỗi chúng ta. Tôi đã từng nghe một người nói rằng thà tin nhầm người còn hơn là không tin những người bạn ấy yêu quý. Tôi thấy rất đúng. Có thể, nếu một lúc nào đó, người mà mình đặt niềm tin sẽ làm cho mình phải thất vọng nhưng còn dễ chịu hơn là bạn phải sống trong một tâm trạng nơm nớp không tin vào bất cứ ai. Và theo mình nghĩ nếu bạn đã đặt lòng tin vào ai đó một cách chắc chắn, cứ tin rằng người đó sẽ không phụ lòng bạn. Có lẽ như vậy nên Phạm Ngọc - Phạm Anh Dũng vẫn "Ru Em"
"Ru em giấc mộng tơ vương
Ru ta thức trắng miên trường cô liêu
Em còn ân sủng bao nhiêu
Cho ta xin được một chiều riêng em
Ru em từng gót chân son
Ru ta từng bước chân hoang lạc loài
Ta ngồi trên những tàn phai
Nghe mùa thu tới song thưa
Ru em vào cõi tình tình thơ
Ru ta tượng đá trơ vơ giữa trời
Mưa dầm nắng hạn chơi vơi
Rêu phong phủ kín cuộc đời trăm năm"
Lời ru ấy không phải là phù du , mà là một phép nhiệm màu . Bởi vì em, anh sẽ mở chiếc khoá của thời gian để cho tình yêu được tự do không bị ràng buộc... là mọi đau khổ sẽ trôi qua... tim không còn đau nữa... chờ đến một ngày khi lá từ từ rơi trước mắt... nỗi đau mãi không còn nữa... cuối cùng hãy tin tưởng vào khoảnh khắc hạnh phúc của tình yêu nồng nàn và mãnh liệt-cho một "cuộc đời trăm năm" và dù có là
"Em đã xa phố không còn nắng
Chỉ mưa về réo gọi đời nhau
Bốn bức tường không gian quạnh vắng
Ôm nỗi buồn ủ kín hồn đau "
Bản nhạc "Đã Xa" đạt đến tinh hoa trong từng câu chữ và cả ca từ
"Biển đã xa nắng không còn nhớ
Cát cũng buồn sóng chẳng đổ xô
Tảng đá nằm im nghe tiếng gió
Con thuyền xưa bỏ bến xa bờ
Trăng đã xa sao không đợi
Trăng tắt lịm dần theo ngày tháng qua
Đời lưu lạc quanh bóng tối
Biết về đâu, về giữa cõi thiên hà"
Con người và biển cả, tình yêu với biển cả và tình yêu giữa anh và em được ví như tình yêu của biển và thuyền . Tôi không thể diễn tả nổi cảm xúc của mình về bài hát này. chỉ biết mỗi lần nghe tôi như được lắng đọng lại với thời gian và những cảm giác mênh mông bất tận Khi bên em, anh nghĩ rằng dù có xa nhau anh cũng vững vàng, vượt qua mọi gian khó. Nhưng không phải vậy. Chỉ vừa xa em thôi, anh đã cảm thấy lẻ loi và cô đơn như vầng trăng kia, dù có muôn vàn vì sao bên cạnh.Anh cứ tưởng rằng mình rộng lớn, bao la như biển cả, vậy mà chỉ một giây lát vắng em, vắng cánh buồm nhỏ bé, biển kia đã thấu hiểu nỗi cô đơn. Thiếu em, cuộc đời chẳng có ý nghĩa gì với anh, dù biển kia có dậy sóng.
"Trên giòng sông quên
Thuyền ta trôi dạt
Trong tình yêu em
Hồn ta bát ngát"
( "Rực Vầng trăng Khuyết" )
"Bờ cỏ xanh
Chim muông hát
Lời mật ngọt
Tình mong manh
Mùa thu mây biếc bến bờ xưa
Biền biệt xa xứ chong mắt đỏ
Ngày ươm nắng quái phong trần rủ
Dòng sông dậy nhớ
Cuồn cuộn trôi"
( "Từ Xa Em" )
Được tạo dựng bằng những âm thanh nét đẹp quyến rũ , chuyển động trong một nhịp điệu Valse chậm rãi , mộc mạc và tình tế khắc họa thật thuyết phục khung cảnh tran đầy chất thi ca nồng nàn say đắm .
Vâng , 10 bài thơ của nhà thơ Phạm Ngọc được nhạc sĩ Phạm Anh Dũng phổ nhạc và các ca sĩ trình bày để lại trong tôi một ấn tượng khó quên , tôi cũng sẽ không nhắc đến, một vài giọng ca không thể diễn tả được hết tâm tư của nhà thơ và nhạc sĩ trong CD này , tôi chỉ muốn nói đến khiá cạnh ca từ , giai điệu , hoà âm mà tôi nghe được thôi . đó là những cảm xúc chân thành của tôi khi nghe CD Tình Bỗng Khói Sương , những giai điệu mượt mà êm dịu và tha thiết là tôi yêu thích CD này ( tất nhiên , tôi không phủ nhận rằng trong CD này có một vài giọng ca tôi không thích nghe mặc dù ca sĩ đó đã từng trình diễn thành công vượt trội một số bản nhạc của các nhạc sĩ khác )
Vâng , tôi chỉ là người nghe CD này muộn hơn những khác đã nghe , nhưng tôi yêu thích Bảo Yến , yêu thích sự dịu dàng như chính con người Bảo Yến trước những bão tố của đời ... và đã vượt qua được nó để sống trong tình yêu trong những niềm mơ , hãy lắng nghe những ngân nga của Bảo Yến được phát ra từ lồng ngực , từ trái tim người phụ nữ thật sâu sắc biết bao .
Cái hay của lời thơ Phạm Ngọc mà nhạc sĩ Phạm Anh Dũng phổ thành nhạc có lẽ đó là : Tình yêu không phải là sự chế ngự mà là sự thu phục. Không là sự lấn át mà là niềm đồng cảm. Mỗi một tình yêu qua đi, có thể còn lại biết bao nhiêu là kỷ niệm.những lâu đài tình yêu có thể tưởng tượng như một công trình kiến trúc được xây dựng từ những viên gạch kỷ niệm và rồi tình yêu tan vỡ,cánh cửa tình yêu khép lại.Thế nhưng với tôi, nó vẫn thật thiêng liêng . Qủa thật có những lời thơ , những bản nhạc của cả hai người Phạm Ngọc - Phạm Anh Dũng hoặc của một số nhạc sĩ khác khi tôi nghe nhạc , đọc lời và đưa lên trang nhạc , tôi đã bật khóc bởi vì đã diễn cảm quá sâu sắc. Vâng , với Tình Bỗng Khói Sương như một lời nhắn nhủ hãy đến với nhau bằng tất cả sự thương yêu từ sâu thẳm trong đáy lòng mình, đừng lừa dối và...tình yêu chiến thắng tất cả ngoại trừ con tim cũa kẻ phản bội... hãy trân trọng những gì mình đang có bởi vì khi đánh mất rồi ta chẳng thễ nào tìm lại được hạnh phúc đã xa bay....
Xin chân thành cảm ơn nhà thơ Phạm Ngọc , cảm ơn nhạc sĩ Phạm Anh Dũng , nhạc sĩ Quốc Dũng và ca sĩ Bảo Yến cùng các ca sĩ đã trình bày thành công CD Tình Bỗng Khói Sương cho tôi cùng bạn bè tôi thưởng thức một CD tuyệt vời.
Vâng , thì những lúc một mình bạn hãy cứ nghe , cứ khẽ hát lên đi, hát cho chính mình. Hát để biết tháng năm đâu có vô tình, để biết trong đời ta vẫn luôn tìm thấy một niềm vui, để rồi lại yêu tha thiết.
Đây chỉ là những cảm xúc riêng tôi với những lời viết thô vụng về dạng văn xuôi của tôi , không thể nào thay thế được Thơ - Nhạc " Tình Bỗng Khói Sương " của Phạm Ngọc - Phạm Anh Dũng. Rất mong nhận được sự đồng cảm của bạn.. cũng như tôi về một CD tưởng chừng " đã cũ " . Xin cảm ơn
Ngọc Dung
2004